,,Antocyjany- roślinne kameleony” – tak brzmi nazwa zajęć zorganizowanych w Instytucie Biotechnologii Molekularnej i Przemysłowej Politechniki Łódzkiej w ramach projektu ,,Drzwi zawsze otwarte”, a w których uczestniczyli w dniu 12 lutego 2020r. uczniowie klasy 2ge. Zajęcia składały się z dwóch części: wykładu i zajęć laboratoryjnych.
Wykład poprowadziła Pani Dr hab. inż. Anna Podsędek, która w bardzo ciekawy i przystępny sposób wyjaśniła młodzieży czym są antocyjany. Antocyjany zwane też antocyjaninami, to organiczne związki chemiczne z klasy flawonoidów zaliczanych do glikozydów. W świecie roślin związki te są bardzo powszechne i pełnią rolę barwnika, który w zależności od pH soku komórkowego może przybierać różne barwy. W kwaśnym środowisku kwiaty i owoce barwią się na czerwono, w zasadowym natomiast na fioletowo lub niebiesko.
W poszczególnym gatunku rośliny znajdować się może nawet kilkanaście różnych rodzajów antocyjanów, co sprawia, że może ona przybierać różne barwy i odcienie. Występują bezpośrednio pod skórką owoców oraz warzyw. Jeżeli chodzi o owoce, to najlepszym ich źródłem są: aronie, borówki, czereśnie, wiśnie, śliwki, jeżyny, czarne jagody, żurawina, winogrona i truskawki. Spore ilości antocyjanów znajdują się również w niektórych warzywach. Jest to między innymi bakłażan oraz czerwona kapusta i czerwona cebula.
Antocyjany cechują się wieloma prozdrowotnymi właściwościami: redukują ryzyko choroby wieńcowej, cukrzycy, nowotworów, chorób neurodegradacyjnych, zapobiegają starzeniu się organizmu, wykazują aktywność przeciwzapalną, antyoksydacyjną i antyalergiczną. Antocyjany są obecnie bardzo szeroko wykorzystywane w przemyśle spożywczym oraz farmacji jako barwniki, a na etykietach produktów występują pod kodem chemicznym E163.
Młodzież zaopatrzona w solidną dawkę wiedzy na temat antocyjanów przystąpiła do zajęć laboratoryjnych, aby sprawdzić, czy faktycznie antocyjany zachowują się jak kameleony? Uczniowie określali wpływ zasad, kwasów, pH oraz jonów metali i SO2 na barwę antocyjanów. Wykonanie ćwiczeń i otrzymanie barwnych reakcji sprawiło ogromne zadowolenie młodzieży, gdyż ,,na żywo” potwierdziło, że antocyjany- to faktycznie roślinne kameleony.
