Drugi semestr roku szkolnego 2020/2021 upłynął nam niezwykle pracowicie. Realizacja Projektu Europejskiego „Science in the City: Building Parcticipatory Urban Learning Community Hubs through Research and Activation” dostarcza nam wiele satysfakcji i daje poczucie tworzenia wspólnoty lokalnej, podejmowania działań ważnych i oczekiwanych. Wykonanie zadań przewidzianych na ten okres wymagało od nas zaangażowania wielu osób i fachowych instytucji. Na stronie szkoły powstała specjalna zakładka PULCHRA informująca o działaniach projektowych (http://lozeromski.opoczno.pl/pulchra/)
27 stycznia 2021 roku nasi Opiekunowie Projektu Europejskiego „Science in the City: Building Parcticipatory Urban Learning Community Hubs through Research and Activation” zostali zaproszeniu na globalne warsztaty “Educational methods in support of science and science education for Cities as Urban Ecosystems”, zorganizowane dla koordynatorów, opiekunów i interesariuszy.
Celem właściwego wykorzystania środków uzyskanych w ramach projektu Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 23 lutego 2021 roku przeprowadziła dla naszego szkolnego Science Teams webinarium „Biznesplan i budżet przedsięwzięcia społecznego”. Prelegent dr Albert Tomaszewski z Centrum Edukacji Otwartej SGH przybliżył uczestnikom spotkania w interesujący sposób treści odnoszące się do analizy strategicznej pozwalającej wskazać mocne i słabe strony działania oraz szanse i zagrożenia. Zwrócił uwagę na przedsiębiorczość realizującą cele społeczne oraz przeprowadził warsztaty dotyczące tworzenia biznesplanu, celem sprawdzenia opłacalności podejmowanej inicjatywy. W ramach tego webinarium uczniowie ćwiczyli podsumowania wykonawcze, umiejętność charakterystyki działania, analizę strategiczną, plan marketingowy, plan technologiczny, organizacji i zarzadzania oraz finansowy.
Kluczowym działaniem było przeprowadzenie, przez naszych Interesariuszy z Politechniki Warszawskiej oraz Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, 18 – godzinnych warsztatów. Wzięło w nich udział 76 uczniów – członków Szkolnego Science Teams. W ramach każdego z nich młodzież pracowała w trzech grupach podzielonych na siedem podzespołów. Zajęcia odbyły się z wykorzystaniem aplikacji Microsoft Teams i platformy Murral, czyli cyfrowej przestrzeni roboczej do wizualnej współpracy, w której każdy mógł pracować. Przed oficjalnym rozpoczęciem warsztatów odbyły się spotkania wprowadzające wszystkich zaangażowanych w projekt: dla Opiekunów 26 stycznia 2021 roku, zaś dla uczniów 9 lutego br. Przeprowadziła je niezwykle kreatywna, merytoryczna i konkretna dr inż. Katarzyna Rędzińska z Wydziału Geodezji i Kartografii Zakładu Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym Politechniki Warszawskiej. Celem szkolenia było wdrożenie do pracy w aplikacji Murral. Ponadto warsztaty poprzedziło przygotowanie specjalnie dla naszego miasta przez Centrum UNEP – GRID w Warszawie geoankiety, w której zaprosiliśmy mieszkańców naszego miasta do konsultacji lokalizacji terenów zielonych, dzięki czemu uzyskaliśmy niezwykle ciekawe odpowiedzi, poznaliśmy oczekiwania głównych użytkowników przestrzeni miejskiej w Opocznie. Nasi interesariusze z Politechniki Warszawskiej i Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie również opracowali ankietę, która także została udostępniona mieszkańcom miasta. Linki do wymienionych ankiet znajdują się poniżej:
Dzięki tym formom pracy, za wskazaniem naszych interesariuszy, zastosowaliśmy zaawansowaną partycypację społeczną Co – creation.
Warsztat I „ZIELONA INFRASTRUKTURA – ELEMENTY I FUNKCJE” został przeprowadzony w dniach 9 – 10 luty 2021 przez utytułowany zespół z Katedry Architektury Krajobrazu Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie na czele z panią dr hab. Agatą Cieszewską. Ponadto w skład zespołu instruktorskiego weszli: dr hab. inż. Renata Giedych, dr Joanna Adamczyk – Jabłońska, dr inż. Gabriela Maksymiuk, dr Piotr Wałdykowski. Dla grupy 1 zajęcia odbyły się 9 lutego 2021, grupa 2 i 3 zrealizowała je 10 lutego 2021. Warsztaty były fantastyczne. W pierwszej części uczniowie pod kierunkiem prowadzących poznali problemy środowiskowe Opoczna wynikające z zanieczyszczenia powietrza, szczególnie emisje pyłowe. Zwrócono uwagę na obecność zdarzeń ekstremalnych np. terenów zagrożonych powodziami i potopieniami, skutkami lokalnych burz. Prowadzący przygotowali kolaż artykułów dotyczących Opoczna traktujących o tych sytuacjach. Omówiono dokonujące się zmiany klimatu na podstawie konkretnych analiz składowych pogody. Zapoznano się z dokumentami strategicznymi prezentującymi problemy środowiska. Niezwykle ciekawe było ćwiczenie odnoszące się do zróżnicowanych wartości temperatur różnych nawierzchni i obszarów miejskich oraz debata moderowana „Jak przejść na niską emisyjność pyłów i gazów”. Uczniowie poznali wiele ciekawych rozwiązań. Następnie prowadzący uzasadnili, dlaczego zielona infrastruktura jest dobrym rozwiązaniem podkreślając jej funkcje. Po czym uczniowie dokonali analizy elementów infrastruktury zielonej w skali całego miasta oraz w skali miejsca. Zwrócono uwagę na Nature Base Solutions. Uczniowie poznali również formy roślinności sprzyjające poprawie klimatu, wśród których znalazły się drzewa, pnącza i żywopłoty. Zwrócono uwagę na gospodarowanie wodą w mieście, konieczność zwiększenia lokalnej retencji. Wychwycono korelację między poprawą klimatu a odpowiednią nawierzchnią. Cennych informacji dostarczyły tzw. dobre praktyki. W resume przygotowanym w formie wizualizacji porównawczej nasi uczniowie uzyskali odpowiedź na pytanie: Jakie powinno być Opoczno? Prelegenci przybliżyli także inicjatywy podejmowane przez władze lokalne. W konkluzji usłyszeliśmy „Nice to have – must have”. Pracę w podzespołach rozpoczęto od ankiety, w której uczniowie mieli za zadanie podać poznane elementy infrastruktury zielonej i wskazać wśród nich te, których jeszcze nie ma w Opocznie. Następnie udzielali odpowiedzi na pytanie „Jakie funkcje pełnią wybrane elementy infrastruktury zielonej w Opocznie”? Każdy podzespół pracował z tabelą pomocniczą OCENA FUNKCJI ZIELONEJ INFRASTRUKTURY, mapą topograficzną i zdjęciami satelitarnymi, co ułatwiało lokalizację ZI i identyfikację pełnionych funkcji..
Warsztat II także został przeprowadzony w ciągu dwóch dni: grupa 1 wzięła w nim udział 15 lutego 2021 roku, zaś 2 i 3 grupa 16 lutego br., ale w różnym czasie. Poprowadził je znakomity zespół w składzie: dr inż. arch. kraj. Katarzyna Rędzińska, mgr inż. Monika Piotrkowska, mgr inż. Marianna Ulanicka – Raczyńska, inż. Alicja Wiertel, inż. Małgorzata Mazur. Temat przewodni warsztatu II „Potrzeby versus możliwości kształtowania terenów zieleni w mieście” odnosił się do konkretnych działań. W czasie warsztatów młodzież:
- przeanalizowała potrzeby kształtowania zieleni w mieście,
- wyszukała i wskazała tereny wymagające zielonej interwencji
- na podstawie geoankiety poznała preferencje mieszkańców i porównała z potrzebami
- przy prezentacji obszarów wybranych do zagospodarowania zieloną infrastrukturą wykorzystywała zdjęcia z Google Street View
- określiła pożądane funkcje zieleni sugerując się podanymi kryteriami
- przedstawiła propozycje wytycznych dla wskazanych terenów.
Wśród zagadnień teoretycznych, do których młodzież odwoływała się w trakcie zajęć praktycznych, znalazły się:
- Zanieczyszczenie powietrza – zieleń jako absorber zanieczyszczeń,
- Ochrona przed hałasem, zanieczyszczeniami – praca z mapą sieci dróg i mapą akustyczną,
- Ochrona przed powodzią + adaptacja do zmian klimatu – tereny zagrożone powodzią, grunty zasklepione – wskazanie powierzchni koniecznej do nasadzania drzewami celem ograniczenia obszaru zasklepionego,
- Identyfikacja obszarów o wysokiej temperaturze zwłaszcza radiacyjnej powierzchni ziemi ułatwieniem we wskazywaniu obszarów do obsadzenia drzewami,
- Analiza gęstości zaludnienia – im większe zaludnienie tym większa predyspozycja danego obszaru do obsadzenia drzewami,
- Określanie bioróżnorodności (gęstości korytarzy ekologicznych, gęstości i różnorodności siedlisk przyrodniczych), co ma ścisły związek ze wskazaniem terenów do sadzenia drzew, gdyż ich obecność zwiększy łączność przyrodniczą, poprawi jakość tych siedlisk i spójność z otaczającym krajobrazem.
Wiele emocji przyniosła analiza preferencji społecznych odnośnie sadzenia drzew dokonana na podstawie geoankiety.
W czasie warsztatu III, przeprowadzonego 19 lutego w aplikacji Murral również przez zespół dr inż. arch. kraj. Katarzyny Rędzińskiej, podzespoły tworzyły mapy myśli, projektowały rozmieszczenie terenów zielonych.
Na podstawie warsztatów powstał raport Pro Bono o charakterze popularyzatorskim, który może stanowić wprowadzenie do analizy eksperckiej.
Dzięki naszych wspaniałym interesariuszom była to niezwykła lekcja troski o klimat lokalny i współdziałania opoczyńskiej społeczności. Warto dodać, że współpraca z Politechniką Warszawską jest efektem nagrody uzyskanej dwa lata temu przez naszą szkołę – dzięki zwycięstwu w Konkursie POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ „Zaplanuj swoją przestrzeń” wygraliśmy warsztaty urbanistyczne, które postanowiliśmy wykorzystać podczas realizacji projektu PULCHRA.
9 marca 2021 roku Opiekunowie i liderzy naszego projektu wzięli udział w szkoleniu, na które zostaliśmy zaproszeni przez Centrum UNEP – GRID Warszawa nt. „Nauczanie przez dociekanie. Dobre praktyki wykorzystania metody IBSE”.
Celem upowszechnienia naszych działań liderzy Szkolnego Science Teams wystąpili na sesji XXXII Sesji Rady Powiatu Opoczyńskiego VI kadencji w dniu 28 kwietnia 2021 roku (https://www.youtube.com/watch?v=ZV0hwfathpk od 8:17 minuty obrad) i XXXII Sesji Rady Miejskiej w Opocznie 29 kwietnia 2021 roku (https://www.youtube.com/watch?v=QiPSjf1tvLM od 19:43 minuty). Wystąpienia spotkały się z bardzo ciepłym przyjęciem. Na prośbę Przewodniczącej Rady Miejskiej Raport, będący pokłosiem cyklu warsztatów „Zielone światło dla Opoczna – w poszukiwaniu czystego powietrza”, zostanie przekazany władzom miasta. Ponadto na stronie gminy Opoczno ukazała się informacja o projekcie PULCHRA, jak również mieszkańcy miasta zostali zaproszeni do kolejnej konsultacji społecznej poprzez przygotowane w ramach projektu narzędzia diagnozujące. Uzyskaliśmy mnóstwo ciekawych odpowiedzi, które na pewno wyznaczą kierunek naszych działań.
Na początku czerwca rozpoczęliśmy tworzenie hortensjowych ogrodów – hortensje są krzewami polecanymi w fitoremediacji, a więc można je wykorzystać w procesie oczyszczania powietrza, mogą pełnić funkcję ,,zielonej wątroby” oraz służyć jako identyfikator zanieczyszczenia powierza, a w następstwie gleby (np. przy kwaśnych deszczach). Obserwując kolor kwiatów hortensji i liści można oceniać pH gleby. Na etapie planowania rozmieszczenia hortensji w ogrodzie skorzystaliśmy z porad fachowców. W kolejnych latach ogrody hortensjowe będą wykorzystane do prowadzenia eksperymentów szkolnych wynikających z podstawy programowej biologii, geografii i chemii, dotyczących wpływu różnych czynników na barwę antocyjanów w kwiatach. Będziemy także badać wpływ rodzaju wody, pH gleby, wybranych pierwiastków np. miedzi, glinu na barwę kwiatów. Dodatkowym elementem wprowadzonym w ogrodach jest przygotowanie w ramach sponsoringu dwóch tarcz z logo projektu PULCHRA i logo szkoły. Planujemy także pozyskać środki własne na zakup ławeczek do ogrodu podnoszącego znacząco walory estetyczne w tej części miasta. Łączna kwota planowanej inwestycji szacowana jest na 4633,5 zł.
23 czerwca br. przez aplikację Microsoft Teams odbyło się spotkanie podsumowujące działania wszystkich pięciu polskich szkół zaangażowanych w projekt. Można rzec za Henrykiem Sienkiewiczem „Czujemy, że te nasze małe czyny są potrzebne”.
Z kolei 28 czerwca 2021 roku nastąpiło uroczyste otwarcie hortensjowych ogrodów, w których znalazło się aż 57 krzewów pięknych hortensji.
Gratulacje dla całej ekipy!!!
