„Z Arktyki na Marsa”

19 grudnia 2018 roku gościliśmy w naszej szkole wybitnego paleontologa dr Błażeja Błażejowskiego z Instytutu Paleobiologii Państwowej Akademii Nauk, jedynego Polaka w Programie FMARS (siedmioosobowej międzynarodowej grupie naukowców przygotowywanych do pierwszej załogowej misji na Marsa). W fantastycznym spotkaniu o wyjątkowych walorach naukowo – wychowawczych udział wzięli uczniowie Id KLASY AKADEMICKIEJ SGH, klasy If oraz przedstawiciele klasy Ib.

Prowadzący spotkanie Natalia Sygut i Maciej Kluska (oboje Id KLASA AKADEMICKA SGH) zapoznali zebranych z wybranymi ekspedycjami i pracami badawczymi dr Błażejowskiego.

W prelekcji nasz gość nawiązał do swoich wypraw na pustynię Gobi, Spitsbergen, Hebrydy Zachodnie. Szczególne zainteresowanie wzbudziła relacja z prac terenowych w zakresie paleontologii i sedymentologii w Antarktyce Zachodniej na Wyspie Króla Jerzego oraz realizacja projektu badawczego obejmującego analizę osadów jeziornych krateru Haughtona na wyspie Devon.

Serca wszystkim zabiły mocniej, gdy nasz gość zaczął opowiadać o oknie tafonomicznym typu Solhofen w Sławnie. Tak, tak – to właśnie ten człowiek dokonał odkrycia unikatowego stanowiska o charakterze Fossil – Lagerstätte w kamieniołomie Owadów – Brzezinki na terenie naszego powiatu w gminie Sławno. Prowadzone przez trzy lata badania wapieni wykazały obecność na ziemi opoczyńskiej bogatego zespołu skamieniałości organizmów lądowych i morskich, a wśród nich liczne okazy ryb, skrzypłoczy, szczątki niewielkich gadów, rzadkie amonity, lądowe owady (ważki, żuki i koniki polne) oraz szczątki kostne pterozaurów. Wśród wymienionych skamieniałości najbardziej niezwykłą są żyjące do dziś (choć w innych zakątkach świata) skrzypłocze zwane stabilmorfami. W zapisie kopalnym pojawiły się już 450 mln lat temu. To niezwykle wyspecjalizowane zwierzęta, które od wczesnego paleozoiku nieznacznie zmieniły swój wygląd. Ciało skrzypłocza jest arcydziełem uzbrojenia obronnego. Nie mają one wyraźnie oddzielonej głowy, a para dużych złożonych oczu (do prawie 1000 soczewek w każdym) jest umiejscowiona na bokach wielkiego, hełmiastego głowotułowia z doczepionym mniejszym głowotułowiem. Ponadto skrzypłocze posiadają jeszcze 5 oczu na środku głowotułowia i dwoje na spodniej części. Krew skrzypłoczy ma specyficzną właściwość reagowania na endotoksyny produkowane przez bakterie Gram – ujemne, w kontakcie z nimi natychmiast wytwarza widoczne gołym okiem „agregaty obronne”, otaczające drobnoustroje i natychmiast je niszczące.

Zainteresowaniem naszych uczniów cieszyły się również warunki udziału młodych ludzi w wyprawach naukowych. Grad pytań trafił do prelegenta. Wykład zakończyło piękne przeslanie. Dr Błażej Błażejowki zacytował nieżyjącego już reżysera Kazimierza Kutza „Życie jest zbyt krótkie. Nie warto być przeciętnym”. Te słowa dodały młodym słuchaczom odwagi do podążania w wybranym kierunku, realizacji marzeń, być może staną się fragmentem recepty na życie.